نوجواني يکي از مهم ترين و حساس ترين دوره هاي رشدي است. در اين سن فرزندتان تغييرات قبل توجهي را در ابعاد مختلف جسمي، رواني، شناختي و اجتماعي تجربه مي کند.
اگر به عنوان يک والد از مهم ترين تغييرات دوره ي بلوغ آگاه باشيد، مي توانيد به خوبي وارد دنياي ذهني فرزندتان شويد و دوران پر تلاطم نوجواني را با موفقيت سپري کنيد.
حيطه هاي طلايي تغيير
به طور کلي نوجوان شما در سه حيطه ي اصلي دچار تغيير و تحولات بنيادين مي شود.
حيطه ي شناختي (ذهني)
تغيير در حيطه ي شناختي به اين معناست که فرزند نوجوان شما، شبيه به يک کودک فکر نمي کند.
در حقيقت تفکر دوران نوجواني از مرحله ي عمليات عيني وارد مرحله ي عمليات ذهني مي شود و نوجوان مي تواند در مورد انتزاعي ترين مسايل نيز فکر کند.
در همين دوران است که نوجوانان نيازمند يافتن معنايي براي هستي مي شوند، سوالات فلسفي زيادي در مورد دنيا و خدا مي پرسند و نصيحت و توصيه ي صرف نمي تواند پاسخ گوي آن ها باشد.
حيطه ي جسمي و زيستي
تغييرات جسمي، دامنه ي وسيعي ازتغييرات هورموني و ظاهري در دختران و پسران را در بر مي گيرد که آن ها را براي ورود به دوره ي بزرگسالي آماده مي کند.
حيطه ي اجتماعي
تغييرات اجتماعي بلوغ نيز طيف وسيعي از رفتارهاي جديد مانند احساس بي همتايي و منحصر به فرد بودن، تمايل به ارزش هاي اخلاقي برتر را در فرزندتان ايجاد مي کند.
نشانه هاي بلوغ را بيشتر بشناسيد
تغيير و تحولات نوجوانان در اين مقطع رشدي حساس بسيار وسيع است.
بسياري از والدين با ناآگاهي از تغييرات ايجاد شده، ممکن است به فرزندشان برچسب بزنند، او را سرزنش و يا طرد کنند و در مجموع احساسي از درک نشدن را به نوجوان القا کنند.
جرقه هاي بلوغ جسمي در دختران و پسران
در اين سن نوجوانان پسر علايمي از جمله رويش مو در صورت، پيدايش جوش، دورگه شدن صدا، احتلام و رويش موهاي زايد بدن را نشان مي دهند.
در دختران نيز علامي مانند بم شدن صدا، تجربه ي اولين قاعدگي، رشد موهاي زايد و ظهور علايم ثانويه ي جنسي مشهود است.
بلوغ عاطفي چه علايمي دارد؟
رسش عاطفي در نوجوانان معمولا با هيجاناتي مانند اضطراب، دلهره، گذشت و فداکاري، توجه طلبي، گوشه گيري و ياس، پرخاشگري و احساس گناه مشخص مي شود.
نوجوانان در اين دوره ي رشدي، دستخوش تغييرات عاطفي متعددي مي شوند که ناآگاهي والدين از نحوه ي برخورد صحيح با آن ها مي تواند دردسر ساز شود.
به عنوان مثال، اگر نوجوان تان تمايل يادي به عمل کردن طبق مد روز دارد، لازم است ريشه ي اين رفتار را در توجه طلبي او بررسي کنيد.
نوجوان شما قصد آسيب رساندن به شما و آبروي تان را ندارد و بر اساس اقتضائات سني اش رفتار مي کند.
به عنوان يک والد در صورتي که به خوبي به او توجه کنيد و از تشويق و تاييد و بيان ويژگي هاي مثبتش استفاده کنيد، نياز او به توجه طلبي شده و رفتارهاي عجيب کمتري را بروز خواهد داد.
در حقيقت نحوه ي مقابله با خشم، اضطراب، گوشه گيري و يا بي حوصلگي کودک، نيازمند آن است که اطلاعات تان را در اين زمينه افزايش دهيد تا کمتر دچار بحران شويد.
جديدترين روش هاي روانشناسي کودک
بلوغ رواني، استقلال و خود برتر بيني
مواجه با نوجوانان نشان مي دهد که آن ها تا حد زيادي به دنبال کسب استقلال هستند.
ممکن است فرزندتان با ورود به دوره ي نوجواني، رعايت برخي از قوانين خانه را زير پا بگذارد و خواستار تجديد نظر در آن ها شود.
بهتر است بجاي آنکه چنين رفتارهايي را حمل بر گستاخي کنيد، استقلال طلبي را به عنوان يکي از ويژگي هاي رشد رواني فرزندتان بپذيريد و در قوانين تجديد نظر کنيد.
همچنين نوجوانان در اين دوره خود را به عنوان مرکز عالم تصور مي کنند، احساس اعتمادبه نفس بالايي دارند و به مقايسه ي جسم خود با ساير همسالان شان اشتغال ذهني مداومي دارند.
بلوغ اجتماعي و رفتارهاي ضد و نقيض
اصلا بعيد نيست که در دوران نوجواني با فردي مواجه شويد که به لحاظ اخلاقي و رفتاري ضد و نقيض عمل مي کند.
او ممکن است لحظه اي به اصول اخلاقي پاي بند باشد و لحظه ي ديگر آن ها را زير سوال ببرد.
لازم است بدانيد که تناقضات اخلاقي- رفتاري، يکي از مومات رشدي به منظور کسب هويت است.
بنابراين سعي کنيد در برابر اين تناقضات، بيننده باشيد، نه قضاوت گر.
رفتارهاي نوجوان تان را مشاهده کنيد و نسبت به اين نکته آگاه باشيد که تناقضات تا هميشه ادامه نخواهند داشت.
مي توانيد با ايجاد سوال و چالش، به فرزندتان کمک کنيد تا به دنبال کشف پاسخ سوالات برود و هويتي مستحکم براي خود بنا کند.
نوجوانان و تغييرات دوران بلوغ
با کودک سه ساله ام چگونه برخورد کنم؟
هر آنچه لازم است در مورد کودک خجالتي بدانيد
با کودک پرخاشگر چگوه برخورد کنم؟
بازي هايي براي تقويت مهارت خودآگاهي کودکان
نوجوان تان به چه چيز هايي نيازمند است؟
فرزند شما در سنين نوجواني بيش از هر دوره ي ديگر نيازمند مهرباني، حمايت، تاييد و توجه شماست.
لازم است در اين سن، استقلال طلبي نوجوانان را بپذيريد و او را به عنوان فردي با هويت مستقل، قبول کنيد.
به عنوان مثال با نظرخواهي از نوجوان در مورد مسايل مختلف، او احساس استقلال و هويت خواهد کرد و براي ثابت کردن خودش به شما، با احتمال کمتري دست به رفتارهاي آسيب رسان مي زند.
گوش دادن، عصاي معجزه گر!
اگر به دنبال راه حلي طلايي براي پيشگيري از ايجاد مشکلات متعدد در بين خودتان و فرزندتان هستيد، لازم است ” گوش دادن” را يادگرفته و اجرا کنيد.
در بسياري از موارد، با گوش دادن مي توانيد مشکل موجود را بهتر درک کنيد، وارد دنياي نوجوان شويد و بدون قضاوت و نصيحت به سمت حل مساله پيش رويد.
والديني که مي توانند به جاي موعظه و نصيحت، به گفته هاي فرزندشان، فعالانه و با دلسوزي گوش دهند، نيمي از راه حل بحران هاي سنين نوجواني را طي کرده اند.
در فرايند گوش دادن فعالانه، حتي نوجوانان پرخاشگر، خجالتي و يا گوشه گير نيز احساس درک شدن و همدلي کرده و براي شروع گفت و گو با شما ترغيب مي شوند.
بخاطر داشته باشيد تا زماني که نوجوان تان براي گفت و گو با شما ترغيب نشود، نمي توانيد در حل مشکلات به او کمک کنيد و تنها راه ترغيب او براي آغاز گفت و گو، گوش دادن و گوش دادن است.
پذيرش بي قيد و شرط را فراموش نکنيد!
کاملا طبيعي است که فرزند شما در سنين نوجواني دست به رفتارهاي تازه و گاها عجيب بزند.
او ممکن است ساعت هاي زيادي را با دوستاش سپري کند، با افراد نامناسبي دوست شود، ساعت ها در اينترنت گشت بزند و يا حتي دست به خوديي بزند.
آيا مي توانيد علي رغم رفتارهاي بالا، باز هم نوجوان تان را به عنوان انساني که مرحله ي بحراني از زندگي اش را طي مي کند، بپذيريد و دوست داشته باشيد؟
اگر پاسخ شما به اين سوال، بله است، بايد گفت که شما جزء دسته ي والدين هوشمند هستيد.
و اگر اينطور نيست، لازم است بدانيد که همه ي انسان ها جايز الخطا هستند. اين امکان به دليل ويژگي هاي رشدي در نوجوانان تا حدودي بيشتر نيز هست .
در صورتي که با پذيرش کامل، با نوجوان تان رو به رو شويد، مي توانيد کنترل شرايط را براي خودتان و او آسان تر کنيد.
منبع:تريبون آزاد
درباره این سایت